Ikerketa asko egiten ari dira haurtzaroko esperientziei buruz eta horiek helduaroan dituzten eraginei buruz, batez ere, onak izan ez ziren eta osasun fisikoan eraginak izan ditzaketen esperientzien kasuan; beraz, horiek murriztu edo prebenitu egin behar dira.
Victoria Banyard ikertzaileak bere ibilbide akademikoko zenbait hamarkada daramatza komunitateetan indarkeria prebenitzeko eta horri erantzuteko modu hobeak bilatzen. Beste ikertzaile batzuekin batera, Banyardek Bystander Intervention kontzeptua garatu zuen, nazioartean oso ezaguna dena. Era berean, oso eraginkorra da edozein gatazka-egoeratan esku hartzeko, horren lekuko izanez gero.
Ildo horretatik, Child Abuse & Neglect aldizkarian argitaratutako «Haurtzaroko kontrako efektuek osasunean duten eragina: ongizate mentalaren eta fisikoaren elkargunean etorkizun handiko babes-faktoreak identifikatzea» artikuluan, egileek ongizate mental eta fisikora garamatzaten faktoreak aztertzen dituzte, haurtzaroko gertaera kaltegarriak gorabehera. Edonola ere, ezaguna den elementu bat hartu zuten oinarritzat: haurtzaroko ezbeharrek eragin kaltegarriak dituzte osasunean bizitzan zehar.
Nazioarteko ikerketek haurtzaroko bizipen txarrek helduaroan dituzten eraginak aztertu dituzte batez ere, baina gutxiago dakigu zenbait babes-faktoreri buruz; hauexek dira haietako batzuk: osasun ona sustatzen duten gizabanakoaren alderdiak, familia eta komunitatea, haietan ere ezbeharrak gerta daitezkeen arren. Resilience Portfolio Model ereduan oinarrituta –haurtzaroko eta nerabezaroko pertsona arteko indarkeria-esperientziek epe luzera dituzten efektuak aztertzen ditu–, ikerketa horrek osasun fisikoarekin lotutako babes-faktoreak aztertu zituen, eta ezbehar-maila handiaren eraginpeko (haurren abusua barne) nerabe eta helduen lagina erabili zuen. Lagin hori landa-komunitateko 2565 gizabanakok osatzen zuten, batez beste 30 urte zutenak, eta online egindako galdeketen bidez parte hartu zuten.
Parte-hartzaileek txostenaren neurriak bete zituzten, eta horiek lotuta zeuden haien osasun fisikoarekin, ezbeharrekin eta erresilientziari buruzko ikerketa batzuetatik ateratako babes-faktore batzuekin. Emaitzek erakusten dute haurtzaroan biktimizazio-karga izan zutenek eta egun finantza-arloan tentsioa dutenek (baina bizitzako beste kontrako efektu batzuk ez) osasun fisiko txarragoa dutela. Hala ere, osasun hobea zutela erakutsi zuten indarguneak zituztenek emozioak erregulatzeari, esanahia sortzeari, komunitatearen laguntzari eta barkamena eskatzeari dagokienez.
«Erresilientzia-zorroaren» eremuan indargune deritzen horiek (arautzekoa, garrantzitsua eta pertsona artekoa) lotura independente eta positiboak izan zituzten osasunarekin lotutako bizi-kalitatearekin, baita azterketa parte-hartzaileen ezbeharrekiko esposizioarekin lotu ondoren ere. Ildo horretatik, egileek adierazten dute haurtzaroko alderdi kaltegarriak, hala nola haurren tratu txarrak, prebenitzeko eta horietan esku hartzeko ahaleginak «indarguneen zorroa» indartzera bideratu behar direla, hots, haurrentzako laguntasun- eta konfiantza-ingurune sendoa indartzera. Izan ere, egoera ekonomikoa eta haurtzaroko ezbeharrekiko esposizioa baino, epe luzera osasun fisiko eta mental onarekin erlazionatuen daudenak komunitatearen esku-hartzea nahiz babesa, elkartasuna eta konfiantza nagusi diren ingurunea dira.
Egilea: Ana Vidu
