Maitasunak menpeko egiten gaituela, emakumeen ahalduntzea zailtzen duela eta genero-indarkeriarekin lotuta dagoela oso zabalduta dago, baina ez du inolako oinarri zientifikorik, eta ez dute nazioarteko feminismoaren erreferente nagusiek defendatzen, guztiz kontrakoa baizik.
Garrantzitsuenetako batek, bell hooks-ek, “Maitasunari buruzko guztia” liburuan, joera hori gizarte patriarkalaren beste ezaugarri bat dela salatzen du eta maitasuna aldarrikatzen du: “Maitasunari bizkarra ematen badiogu, hain hutsune espiritual handian erortzeko arriskua dugu, non agian inoiz ez garen berriro bidea aurkitzeko gai izango. Maitasunaz idazten dut, bai joera horren arriskuaz ohartarazteko, bai maitasunaren itzuliaren alde egiteko”.
Hala ere, haren ustez, maitasuna aurkitu ez duten pertsona askok nahiago dute existitzen ez dela pentsatu; “izan ere, errazagoa da etsipen horri aurre egitea, maitasuna bizitzan benetako gertaera delako, baina haren bizitzan ez dagoelako errealitateari baino”. Hori dela eta, neurri batean, ari dira gazteak maitasunaren eta beste pertsona bati erabat ematearen beldurrean hezten. Horrek eramaten ditu une bateko plazerrean oinarritutako harremanak bilatzera, inbertsio emozionalik gabe. Gizarte-mugimenduetan inplikatzen diren eta justizia bilatzen duten gazteak ere deseroso sentitzen dira maitasunaz hitz egitean. “Aitzitik, mugimendu sozial handi guztiek maitasunaren etika ezartzeari garrantzi handia eman diotenean, … maitasuna indar eraldatzailea da”.
Haren arabera, gazte askok (eta helduek, gazteek haiengana jotzen dutenean) uste dute maitasuna inozo, ahul eta erromantikoentzat dela, eta horrek belaunaldi desilusionatua izatera eramaten ditu. Benetako maitasuna existitzen ez dela edo arazoak besterik ez dakartzala pentsatzen dutenak honako aukera hauetako batera eramaten ditu: harremanak desirak asetzeko soilik erabili eta botatzeko dira; ala maitasun-harremanen ordez afektu- eta zaintza-harremanak aukeratzen dira, seguruagoak eta zorrotzagoak diruditelako eta horrekin nahikoa izan daitekeelako.
Gainera, aipatzen du, berdintasunak gora egin ahala, emakumeek gero eta gehiago onartzen dutela gezurra gizartean. Hala ere, uste du hori kontraesankorra dela berdintasunezko gizartearekin; izan ere, gezurra eta botere-harremanak gizarte patriarkalaren berezkoak dira, zeina boteretsuek ahulak menderatzean oinarritzen den eta pertsona zintzoak inozotzat hartzen irakasten digun. Ondorioz, horrela pentsatzeko sozializatua izan den edonork maitasun- eta arreta-eszenak baino interesgarriagoak eta bizigarriagoak aurkituko ditu menderatze- eta indarkeria-eszenak. Horrela, inork gaizki tratatzea, iraintzea, engainatzea edo gezurra esatea onartuko ez lukeen emakumeak gizon bati onartzen dio.
Bell hooksentzat indarkeria, gezurrak, hau da, harremanetan edozein botere-borondate agertzea, ez da bateragarria maitasunarekin. Maitasuna entrega, errespetua, komunikazioa, zintzotasuna da. Benetako maitasunak indar eraldatzailea du, elkarrekiko afektuaren eta hazkunde sakonaren ondorioz. Horretarako, maitasuna benetan zer den denok ikasi behar dugu, gizon zein emakumeok.
Amaitzeko, liburuan agertzen diren ideia zoragarri askoren artean, beste bat azpimarratu nahiko nuke: tradizioz emakumeekin egin den bezala, mutilak, berdintasunaz gain, maitasuna desiratzen heziko balira, benetako iraultzaren aurrean egongo ginateke.
Gaur egun, gehiengoa ez izan arren, badira balio horiek errepikatzen dituzten gizonak, Maskulinitate Alternatibo Berriak. Eta Ruth eta Martin Ginsburg-en arteko harremanean ikusi ahal izan denez, maitasunak ez du mugatzen, baizik eta gorenera iristea ahalbidetzen du.
Horregatik guztiagatik, “denek nahi dute, baita aurkitzeko itxaropena galdu dutela aldarrikatzen dutenek ere”.
Egilea: Mª Luisa Jaussi