Ikastetxeetan ezinbestekoa da hausnarketa-guneak sortzea indarkeriaren prebentzioa sustatzeko eta balio onenei, adiskidetasunari, ontasunari, edertasunari, egiari eta askatasunari lotutako desirei buruz hitz egin ahal izateko.
Riba-Roja de Turiako (València) Camp de Turia Ikastetxean Bizikidetza Eredu Dialogikoa aplikatzen da, komunitatearen elkarrizketan oinarrituta indarkeriarik gabeko espazioa izateko. Eredu horren barruan, ikasgela batzuetan, Ausarten Kluba praktikan jartzen da. Jardun hori nazioarteko komunitate zientifikoak dituen giltzarrietan oinarritzen da genero-indarkeria desagerrarazteko eta gazteenen artean ahalik eta harreman onenak sortzeko aukera emateko, balio onenak hedatzen dituzten pertsonei erakargarritasuna emanez eta aldi berean biktimak babestuz eta haien alde jarriz.
Sozializazio mota horretan sakondu ahal izateko, aukera zoragarria ikusi genuen Tertulia Feminista Dialogikoetan (TFD). Hainbat azterlanek bildutako datuak ezagutzean, abian jartzea planteatu genuen.
Lehen Hezkuntzako bosgarren eta seigarren mailako hainbat taldetan, TFDak hasi genituen, eta El Diario Feministako artikuluak edo beste argitalpen batzuk geletan irakurri eta partekatu genituen, honako gai hauei buruzkoak: bystander intervention-a, adiskidetasuna, posizionamendua, maskulinitate alternatibo berriak, emakumeen elkartasuna, etab.
Berdintasunezko elkarrizketak, TFDen printzipio gisa, haurrei gehien axola zaizkien gaiei buruz sakon hitz egiteko aukera ematen du, hau da, berdinekin dituzten harremanei buruz. Horrela, kezkatzen dituzten gaiak ikusarazi eta landu daitezke -betiere oso argi utziz libreki erabaki dezaketela zertaz hitz egin nahi duten ala ez- eta hala adierazten zuen Angelek: “Lagunak lagun faltsuak badira, laguntza behar duzunean ez dira egongo. Zaila da aukeratzea, baina aukeratu egin behar da”.
TFDetarako proposatutako artikuluek eta testuek ebidentzia zientifikoa bermatzen duten gaiak jasotzen dituztenez, gazteenek ezagutza hori izaten dute, eta horrek aukera ematen die askatasunez aukeratzeko zer harreman eta adiskidetasun mota izan, haiek hala nahi izanez gero.
TFD horietako batean, solidaritateari buruz ari zirela, ikasle batek adierazi zuen: “Ekintza indibidual batek beste batzuk eragin ditzake, hedagarria izan daiteke”. Indarkeriaren aurkako jarrerari buruz ere, zer den eta zer ez den posizionatzea ere argitu zen: “Erasotzailearen lagunak ere ez badu ezer esaten, hura ere koldarra da, eta ez da haren laguna, ez diolako gelditzeko esaten”.
Adiskidetasunaren garrantzia behin eta berriz agertzen da elkarrizketetan; izan ere, “lagun bat izateak lagundu egiten dizu, jarrera aktiboa hartzen du eta esaten du: nik ere ez dizut utziko”; Carlak zioen bezala, oso ekintza indartsua bihurtzen da adiskidetasun-harreman onenak babesteko eta bizitzeko.
Era berean, indarkeriazko egoeren aurrean erreakzionatzeko moduei buruz hitz egiteak erabakiak hartzeko aukera ematen du, eta erabaki horiek zailak dira segurtasun-falta dagoenean. “Indarkeria geldiarazteko, denok aktibatu behar dugu”, esan zuen Aishak, eta Manuelek bere iritzia gehitu zuen: “Lehenengo irainari aurre egin behar diozu. Ezta zure anaiari ere”. Haren ikuspuntutik, “¡¡¡Ausardiaz armatu behar!!!”.
Praktiketako ikasle batek, tutoreekin batera TFD batzuk antolatu eta haietan lagundu zuenak, honako hau adierazi zuen: “Tertuliak, duten egiturarekin, elkarrizketaren eta interakzioen arrakasta ziurtatzen du … Nik ikusi dut ez dela besterik gabe hitz egitea, baizik eta, testu onekin egiten denez, askoz gauza gehiago ateratzea ahalbidetzen zien … Testuek kasu, eredu batzuk aurkezten zituzten, eta hori egiteko gai sentiarazten zituen … izan nahi dutenarekin amets egiten laguntzen zien”.
Egilea: Josep Maria Canal
