Europar Batasuneko Oinarrizko Eskubideen Agentziaren arabera, sexu-jazarpena da Europar Batasunean nesken eta emakumeen aurkako indarkeria modurik ohikoena. Kalkuluen arabera, Europako emakumeen % 45ek eta % 55ek gutxienez jazarpenen bat jasan dute 15 urtetik aurrera. Jazarpen fisikoa da Europan gehien salatzen dena hitzezko eta hitzik gabeko jazarpenaren ondoren, eta, gainera, emakume horien % 57k dio jazarpena kalean edo leku publiko batean gertatu zela.
Gomez eta kideen artikuluak lantokiko sexu-jazarpena du ardatz, eta laneko testuinguruetan jazarpena prebenitzeko tresna bat garatzeko egin duen prozesua aztertzen du. Galdetegi hori hainbat lan-ingurunetan sexu-jazarpena gertatzeko arriskua ebaluatzeko tresna fidagarria eta baliagarria eskaintzeko diseinatu da, eskura dauden ebidentzia zientifikoetan eta nazioarteko erakundeek zabaldutako gomendioetan oinarrituta, eta sexu jazarpenaren biziraulekin, adituekin eta ekintzaileekin batera sortzeko prozesuari jarraituz.
Lantokiko sexu-jazarpenak kontuan hartzen ditu lantokiko abusuzko jokabideak, botere-harreman hierarkikoak dituztenak, jazarpen orokorrean, arraza-jazarpenean, mobbingean edo sexuagatiko jazarpenean agertzen diren portaerak barne.
Adostasun zabala dago emakumeak, bereziki gazteak, lan-inguruneetako jazarpenaren eraginpean neurriz kanpo egotearen inguruan, baina edozein langilerengan ere izan dezake eragina, bereziki sexu-orientazioagatik, genero-identitateagatik, arrazagatik, adinagatik edo desgaitasunagatik elementu kalteberak dituztenengan. Badira beste ezaugarri batzuk are gehiago handitzen dutenak, hala nola publikoarekin, arriskuan dauden pertsonekin edota balio handiko objektuekin lan egitea.
Beste aldetik, #Metoo mugimendua palanka bat izan da, mundu osoko milaka emakumeri sare sozialen bidez bat egiten lagundu diena, eragindako mina eta kaltea salatzeko.
Hori guztia kontuan harturik, prebentzio-estrategia eta -ekintza eraginkorrei buruzko ikuspegi teorikoetan eta bizirauleen ahotsetan sakondu da; hala, tresna horren diseinuan prebentzio-programak aurreikusi dira, lehen mailako prebentzioa (politikoa eta prestakuntzakoa), bigarren mailakoa (arazo bat izan ondorengo erantzuna) eta hirugarren mailakoa (epe luzeagoko erantzunak) barne. Tresna horrek, halaber, antolaketa-faktore arriskutsuak ebaluatzen ditu hiru arlo horien barruan.
Era berean, gizarte zibilak #Metoo bezalako mugimenduen bidez lortutako aurrerapenak biltzen ditu, Isolating Gender Violence (IGV edo genero-indarkeria isolatzailea) edo genero-indarkeriaren biktimak defendatzen dituztenen aurka erabiltzen den indarkeriaren kontrakoak, modu aitzindarian lanlekuan jazarpena jasaten dutenen zein biktima horiek babesten dituztenen arazoari helduz. Mugimendu horiek jazarpenaren mundu-mailako inpaktua ikusarazten lagundu dute, bai eta, biktimei ez ezik, haiei laguntzen dieten pertsonei ere errekonozimendua eta babesa emateko estrategia global berriak sortzen ere.
Egilea: Carlota Oteo
