Estatu Espainoleko gobernuak 2022 Ramon y Cajal Ikerketa Urtea izendatu zuen, 2025eko maiatzaren 31ra arte luzatuko den ekitaldia. Helburua neurozientziaren aita oroitzea da. Cajal-ek, Eric Kandel 2000. urteko Fisiologia eta Medikuntzako Nobel saridunaren hitzetan, “ nerbio-sistemaren azterketa modernoaren oinarriak ezarri zituen eta inoiz izan den garuneko zientzialaririk garrantzitsuena dela esan daiteke”.
Daniel Carleton, 1976ko Perimo Nobel saridunaren arabera, “harrigarria da neurobiologia modernoan eta, zehazki, sare neuronalen arloan lan egiten dugun ikertzaileok Cajalek idatzitako ehunka orrialdeetan hain analisi zehatza aurkitzen jarraitzea, oraindik ere baliagarria baita”.
Zientzialari izateaz gain, Ramón y Cajal humanista polifazetikoa izan zen, bere garaiko errealitatea behatzen jardun zuena. Bere giza balioengatik, borondate handiagatik, elkartasunagatik eta eskuzabaltasunagatik nabarmendu zen. Era guztietako jarduerekiko interesa zuen, pasioz eskaintzen baitzitzaien: xakea, marrazkia, argazkigintza, gimnasia, eleberri zientifikoa, literatur genero autobiografikoa, solasaldiak, kafe-hitzaldiak, etab.
Ramón y Cajal gogoratzeko eta ekarpen bikainak egiteko prestatu duten programak hainbat proposamen ditu, eta hainbat eragilek parte hartzen dute. Hona hemen horietako hiru: El Tour Universidades Cajal by DACIA, La exposición itinerante El cerebro humano, un misterio por resolver, eta CSIC de Cine.
Tour Universidades Cajal by DACIA muntaia unibertsitateetan zehar mugitzen da ikasleek D. Santiagoren irudia modu hurbilean eta dibertigarrian ezagut dezaten; bertan, ezagutza, jolasa eta dibulgazioa konbinatzen dira publikoari irekitako ikuskizun baten bidez, non aktore ospetsu batek horretarako bereziki idatzitako bakarrizketa interpretatzen duen.
Giza garuna erakusketa ibiltariak Ramón y Cajalen lehen ikerketak erakusten ditu, eta bisitariarengan jakin-mina eta aurkitutakoari buruz gehiago ezagutzeko gogoa sortzen du. 2023aren amaierarako Espainiako estatuko 24 hiri zeharkatu ditu.
CSIC de Cine, aire zabaleko zinema formatuan, zientziak eta zinemak elkarri eskua ematen diote. Eszenatokia Madrilgo Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenaren (CSIC) campus nagusia izango da. Uztaileko ostiralero, 21: 00etatik aurrera, CSICeko ikertzaileek jakintza-arloei buruzko film bat aurkeztuko dute ikuspegi zientifiko batetik; horrela, publikoaren eta ikertzaileen arteko elkarrizketa indartuko da.
Jarduera horiek eta beste batzuk argitara ematen dira Ramon y Cajal Ikerketa Urtea ospatzeko sortutako webgune ofizialaren bidez “,
Nabarmentzekoa da, halaber, Ramón y Cajalek gazteenei zuzendutako biografia bat argitaratu izana CSICen. Bertan, D. Santiagoren ibilbide zientifikoa deskribatzen da, bere bizitza pertsonalaren alderdi ezagun eta ezezagunekin batera.
Ramón y Cajal ikerketa-urtea eta liburu horren argitalpena aukera ona izan daitezke ikasleekin zientziari, ikerketari, neurozientziari, ikasteko grinari, ikertzeko grinari eta abarri buruz hitz egiteko, eta zer hobe tertulia dialogiko on bat antolatuz egitea baino, horrela berdintasunezko elkarrizketaren bidez, hausnartu, ikasi… eta disfrutatzeko aukera izango dugu.
Egilea: Luisa Maria Puertas
