(Diario Feminista-tik itzulita)
Haur-hezkuntzan adimen artifiziala sartzeak ikasgelak eta ikasteko moduak eraldatzen ari dira. “Incorporating Humanoid Artificial Intelligence (AI) Robots into Early Childhood Education” ikerketak, Early Childhood Education Journal aldizkari zientifikoan argitaratutakoak, teknologia horiek txikien garapen kognitiboan, sozialean eta emozionalean duten eragina aztertzen du, baita teknologia horiek ezartzeak dakartzan erronkak ere.
IA hezkuntzan integratzea
2013an Pepper robot humanoidea merkaturatu zenetik, IAk lekua hartu du hezkuntzaren esparruan. Joohi Lee, Junoh Jo, Joo Ok Lee eta So Hyang Kim ikertzaileen arabera, teknologia horiek eskola-inguruneetan aplikatzeko interesa esponentzialki hazi da 2019tik. Hezkuntzako profesionalak, ikerketa-taldeak eta politiken arduradunak IAko tresnen alde egiten ari dira, haurren ikaskuntza-esperientziak aberasteko. Haur-hezkuntzan IAren erabilerari buruzko kasu praktikoen azterketak eta analisiak egin duen berrikuspen sistematikoari esker, joerak identifika daitezke eta tresna horiek trebetasun sozialen, emozionalen eta kognitiboen garapenean txikitan nola eragiten duten ebaluatu daiteke.
Ikaskuntza interaktiboa robotekin: trebetasunak eta emozioak
IAren aplikazio oparoenen artean, robot sozialak nabarmentzen dira, haurrekin modu ludiko eta pertsonalizatuan elkarreragiteko diseinatuta baitaude. Gailu horiek istorioak kontatzea bezalako jarduerak errazten dituzte, eta haurrek entzun ez ezik, kontakizunean aktiboki parte hartzen dute. Matematika eta zientzien arloetan ere erabiltzen dira, non haurrei kontzeptu konplexuak ulertzen laguntzen dieten jarduera interaktiboen bidez. Pertsona garatzaileek ondo diseinatutako elkarrekintza batek ikaskuntza dibertigarriagoa izatea eta pentsamendu konputazionala bezalako gaitasunak garatzea eragin dezake.
Gainera, adingabeentzako robot-interakzio horiek eragina izan dezakete trebetasun sozial eta emozionaletan, eta horien artean dago enpatia. Ikaskuntza horrek, batzuetan, ongizate emozionala eta garapen integrala hobe ditzake.
Harriak AIren eta hezkuntzaren arteko bidean
Zenbait azterlanek IA haur-hezkuntzan integratzearen onurak erakusten dituzten arren, bi arlo horiek oztopo handiak dituzte. Teknologia horien prezio altuak sarbidea mugatzen du, batez ere baliabide gutxiago dituzten ikastetxeetan. Gainera, hezitzaile askok ez dute tresna horiek eraginkortasunez erabiltzeko prestakuntza egokirik. Egoera horrek nabarmendu egiten du trebakuntza-programen eta baliabide espezifikoen beharra, irakasleek beren jardueran IA txertatu ahal izan dezaten.
Azterlanak dilema etikoak ere planteatzen ditu, adingabeez ari baikara, eta funtsezkoa da bermatzea tresna horiek ez dutela alborapenik iraunarazten edo eragin negatiboa dutela haurren ikaskuntzan eta garapenean. Ikerketa-taldeak dei egiten du teknologia horien diseinua eta ezarpena adingabeen ongizatea eta segurtasuna lehenesten dituzten printzipio etikoek gida ditzaten.
Adimen artifiziala, edozein teknologia bezala, ez da berez helburu bat, tresna bat baizik. IAk haur-hezkuntza eraldatzeko ahalmen handia duen arren, haren ezarpena balio, zientzia eta hezkuntza-plan sendoek gidatu behar dute. Helduek rol kritikoa eta gogoetatsua bete behar dute, eta tresna teknologikoek haurren ikaskuntza integrala benetan errazten duten aztertu behar dute. Beraz, eragina erabiltzeko moduaren araberakoa izango da, interakzioak diseinatzeko moduaren araberakoa, hau da, etorkizuneko belaunaldien ongizatea eta garapen integrala lehenesten dituzten printzipioekin lerrokatuta dagoen ala ez.
Egilea: Beatriz Villarejo