Eskola-bullyinga 30 urte baino gehiagoz zientifikoki aztertu ondoren, ikerketak ezagutza sortzen jarraitzeko beharra nabarmentzen du, hain zuzen, neska-mutilak haurtzarotik bizi, hazi, jolasean aritu eta ikasteko ingurune seguruagoak sortzeko moduari buruzko ezagutza. Ebidentziek erakusten dute kezka hori ez dagoela soilik biktimekin lotuta. Eskola-jazarpena gertutik ikusten eta partekatzen duten haurrek kontzentratzeko zailtasun handiagoa ere izaten dute, eta motibazio txikia eta gainerakoekiko mesfidantza izan dezakete. Gero eta ebidentzia gehiagok adierazten dute edozein motatako bullyinga askoz ezohikoagoa dela lagun onen taldeetan, eta hori funtsezko pista izan daiteke hezitzaileentzat gure eskoletan arrisku-kasuak identifikatzeko eta lehen egunetik modu prebentiboan jarduteko. Ebidentzia horrek azpimarratzen du, halaber, elkartasun aktiboa eta adiskidetasuna nagusi diren taldeak sortzen dituzten hezkuntza-espazioak lantzeko beharra.
Gaur egun, eskola-jazarpena gai kezkagarria da hezkuntzarekin lotutako agendetan. Lehen ere existitzen zen arren, alarma sozial bilakatu dute egungo datuek. Badakigu zer eragin kaltegarri dituen eskolan bullyinga jasaten edo jasan duten pertsonen osasunean eta eskola-errendimenduan, eta, gainera, badakigu errealitate hori ezagutzeak ere, lekuko izateak, adingabeen ongizateari eragiten diola.
Duela pare bat aste eztabaidan sartu genituen jazarpena gainditzeari buruzko nerabeen iritziak eta gogoetak. Oraingoan 10 eta 12 urte arteko mila neska-mutil ingururen iritziak aurkezten dira, haiek parte hartzen duten elkarrizketa-espazioak ikusarazten jarraitzeko asmoarekin, eta haiei zuzentzen gatzaizkie bereziki.
Haurrek eta nerabeek berrikusten duten Frontiers for Young Minds aldizkariak, A friend is a treasure and may help You to face bullying artikuluan, neskak eta mutilak jazarpena jasateko arriskuan jartzen dituzten faktoreak aztertzen ditu, neska-mutilek horri buruz eztabaidatu dezaten. Haien artean, laguntzeko lagun-talderik ez izatea da esanguratsuena.
Horrelako irakurgaiek haurrei lagundu diezaiekete bullyinga, edozein testuingurutan, zer den zehazten, haien bizipenetan eta ezagutza sozialean oinarrituta, baita bullyinga erraz identifikatzen lagunduko dieten pistak formulatzen ere. Adibidez, ikerketan parte hartu zuten neska-mutilek bullyingaren kausak jazarleen asperdurarekin edo txantxa neurrigabeekin lotzen zituzten. Ez da hori, ordea, ikerketak edo ebidentzia zientifikoek jasotzen dutena eta DF egunkariak aurrez argitaratutako beste artikulu batzuetan adierazi duguna. Berdinen taldeko dominantzia-hipotesi delakoak eragiten ditu erasoak, eta haien bidez jazarleek populartasuna eta boterea lortu nahi dute kideen artean.
Elkarrizketa-espazio horiek, ebidentziak gerturatzeaz gain, aukera ematen diete hainbat gai ulertzeko, esaterako, jazartzen duten haurrak, ikaskide batzuek onartzen ez dituzten arren, popular gisa ikusten dituztela talde bereko beste batzuek. Hortaz, neska-mutil batzuek jazarpena indartu eta ahalbidetu dezakete, haiek ere popular gisa ikus ditzaten. Era berean, aukera ematen dute aztertzeko jazarleek dutela oldarkorrak ez diren, seguru sentitzen ez diren edo fisikoki ahul sentitzen diren biktimak aukeratzeko joera, eta baita, lagun gutxi edo bakar bat ere ez dutenak ere. Eremu horretan, estrategia egokia izan daiteke Frontiers-eko artikuluak proposatzen dituen egoerak eztabaidatzea. Bertan adierazten da lagun baten jarrera aktiboak eskola-jazarpeneko egoeren probabilitatea txikitzen duela.
Frontiers for Young Minds
Behar-beharrezkoa da hitzaldietan, irakurketetan eta antzekoetan haurrekin elkarrizketa-espazioak irekitzea, euren gogoetak eztabaidatu ditzaten ebidentzia zientifikoak kontuan hartuta. Familiek, hezitzaileek eta irakasleek, bereziki, aukera dugu haurren iritzian oinarrituta ezagutza birsortzeko zubi horretan bitartekariak izateko. Elkarrizketa horiek modu esponentzialean murriztu ditzakete bakardadea eta nahasmendua bullyingaren aurrean.
El Diario Feminista-tik aterata
Egilea: Esther Roca
