Mendebaldeko Australiako Eskola Independenteen Elkarteak (AISWA) urtebeteko ikaskuntza profesionaleko programa batean parte-hartzera gonbidatu zituen lehen haurtzaroko hezitzaileak. Helburu nagusia idazketaren arloan irakasleek zuten esperientzia handitzea eta idazleek eskoletan zuten ikaskuntza-esperientzia hobetzea izan zen. Programan hogeita lau maisu-maistrak parte hartu zuten, beren ikasgelako testuinguruan ikerketa-proiektu bat planifikatuz, inplementatuz eta ebaluatuz sortzen den idazketaren alderdi bat aztertzeko.
Hori horrela, Barratt-Pugh, Ruscoe eta Fellowes (2020) ikertzaileek, Motivation to Write:Conversations with Emergent Writers artikuluan, haurrek idazteko duten motibazioa aztertzen duen ikerketa-proiektu baten prozesuak eta emaitzak deskribatu dituzte. Ikerketa-proiektua lau irakaslek garatu dute Mendebaldeko Australian.
Lau irakaslek haurren motibazioari buruzko kezka komun bat identifikatu zuten, ikasketa profesionaleko programaren hasieran idazteko. Hori adierazten zen hasteko uko egitean eta idazketa-lanetan iraunkortasunik ez izatean, itxuraz ardurarik ez izatean eta zeregin bat azkar amaitzeko nahian, eta hori, batzuetan, frustrazioz behin eta berriz botatzen zen “hondakin” lan batean gertatzen zen. Gainera, haur horietako batzuek ez zuten euren idazkia partekatu, erakutsi edo etxera eraman nahi. Irakasleek ikusi zuten ezen, idazteko uzkur ez baziren ere, haur askok ezaugarri horietako batzuk zituztela, askotan idazketa-lanaren xedearekin eta emandako laguntza-mailarekin lotuta.
Irakasleen pertzepzioak ikaskuntza profesionaleko programaren hasieran jasotako bi proba-multzotan oinarritzen ziren. Haurren behaketak idazten eta idazketa-laginak jasotzen zituzten. Irakasleek datuak partekatu zituzten. Haurren jarrerak eta praktikak denboran zehar aldatzen baziren ere, eta neurri batean idazketa-lanari dagokionez, batera identifikatu zuten idazketarekiko jarreren eta praktiken jarraitutasuna, positibotik negatibora. Euren aurkikuntzetan oinarrituz, laurek motibazioa beren ikerketaren erdigune bihurtzea erabaki zuten. Irakasleek Byrnes eta Brownek (2007) egindako inkesta bat erabili zuten haur txikiak alfabetatzera bideratzeko, eta sei urteko proiektu nazional batean probatu zuten, Young Learners ‘Project izenekoan. Inkestak lau zati zituen: haurrek inprimatutako letraren kontzeptuak, irakurketaren pertzepzioak eta idazketa- eta alfabetatze-jarduerak ezagutzeari buruzkoak.
Eskolaurreko lau ikastaldeak Perth hiriko metropoli-eremuan zeuden. Horietako bi estatus sozioekonomiko altukoak ziren, eta beste bi estatus sozioekonomiko ertainekoak (Australian Bureau of Statistics SocioEconomic Indexes for Areas, 2016). Ikasketa profesionaleko programaren hasieran, irakasleei idazketa-programaren funtsezko ezaugarriak deskribatzeko eskatu zitzaien. Irakasleek euren haurrak idazketaren gorabidean bezala deskribatu zituzten, eta euren programa idazketaren kodeetan oinarri sendo gisa deskribatu zuten. Irakasleek funtzio komunikatiboaren garrantzia aitortu zuten, baina idazketaren kodeetan zentratzeko beharra sentitu zuten, helburu komunikatiboekin idatzi ahal izateko oinarri gisa.
Idazketari dagokionez, irakasleek identifikatutako jarrera eta praktika anitzak direla eta, irakasleek haur guztien pertzepzioak lortzea erabaki zuten, idazteko motibazioari buruzko informazio gehiago lortzeko. Eskolaurreko ume guztiekin ere hitz egitea erabaki zuten, 109 haurrekin (46 neska eta 63 mutil). Hizketaldiak idazketari buruzko ikuspuntuak elkarrekin ikertzeko baliabide gisa aurkeztu zitzaizkien haurrei, idazketa hobeto oinarritu ahal izateko.
Ikerketa horretarako, datu kuantitatiboak (galdera itxien erantzunak) eta kualitatiboak (haurren iruzkinak galdera irekietan) erabili ziren. Iruzkinak gaika aztertu ziren, Braunek eta Clarkek (2006) deskribatutako analisi-faseak erabiliz.
Talde bakoitzaren emaitzak oso antzekoak izan ziren:
Idazketarako jarrerari dagokionez, esan daiteke haur gehienek gustuko dutela idaztea, idazketan onak direla uste dutela eta idaztea lan erraza dela. Haur-talde txiki batek bakarrik ez zuen gustuko idaztea, eta idazten ikastea zaila zela uste zuen.
Haurrek beren idazketari buruz duten jabetza- eta kontrol-sentsazioari dagokionez, haur gehienek gustuko zuten idazten zutena aukeratzea, eta haien idazketari laguntzeko estrategiak garatu zituzten.
Haurrek idazketaren helburuari buruz duten iritziari dagokionez, haurrek uste dute idazten ikastea garrantzitsua dela. Haurrek idazten zutenari buruz zituzten iritziak idazketaren kodeekin lotuta zeuden batez ere.
Ikerketaren izaera parte-hartzaileari esker, irakasleek beren pedagogia aztertu ahal izan zuten, haurrek idazketari buruz zituzten pertzepzioei dagokienez; irakasleei lagun kritiko gisa jokatzen lagundu zien, sortzen ari zen idazkeraren ulermena eta motibazioaren eta idazketaren arteko erlazioa birkontzeptualizatzen zituzten bitartean. Horrek euren idazketa-programetan aldaketa esanguratsuak eragin zituen, idazketa-aukera esanguratsuetan zentratuak, eta, aldi berean, haurrek idazketaren kodeak ulertzen laguntzen jarraitzen zuten. Berrikuntza horiei buruzko lehen hausnarketek motibazio handiagoko froga batzuk ekarri zituzten.
Proiektu horrek lehen haurtzaroko ikasgeletan bikoizteko potentziala du, eta aukera ematen die irakasleei beren praktika pedagogikoek haurren motibazioan duten eraginari buruzko informazioa lortzeko, haurren pertzepzioek informatuta. Haurrei entzuteko eta beste irakasle batzuekin batera lan egiteko moduak garatzeak inplikazioak ditu haurren emaitzak hobetzeko, ez bakarrik idazketan, baita curriculumeko beste arlo batzuetan ikasteko eta irakasteko ere.
Egilea: Laura Gutiérrez
