“Sexu-hezkuntza integralak bizitzak salbatzen eta hobetzen ditu”, adierazi du Manos Antoninisek, UNESCOren Munduko Hezkuntzaren Jarraipenari buruzko Txostenaren (GEM) zuzendariak. Hala ere, haur asko hazten dira erabaki horiek kontuz hartzeko, harreman positiboak eta osasungarriak garatzeko eta mantentzeko eta egoera ez-seguruetatik babesteko oinarrizko ezagutza eta trebetasunak izan gabe.
Sexu- hezkuntzari buruzko nazioarteko orientabide teknikoak. Ebidentzian oinarritutako ikuspegi bat argitalpenak, 2018an UNESCOk argitaratuak, sexu-hezkuntza integralaren kontzeptua deskribatu zuen. Horrela, hezkuntza hori curriculumetan zeharka txertatzen da eta ezagutza, trebetasun, jarrera eta balioak dituzten haurrak eta gazteak ahalduntzen ditu, helburu hauek lortzeko: aukera osasungarriak egiten laguntzea, haien ongizatea eta duintasuna bermatzea; errespetuzko harreman sozial eta sexualak garatzea; hautaketek haien ongizateari eta gainerakoenari nola eragiten dieten kontuan hartzea; eta bizitzan zehar dituzten eskubideak zein diren ulertzea eta eskubide horiek babesten dituztela ziurtatzea.
Sexu-hezkuntzako programa nazionalak babesteko, UNESCOk 50 herrialdetan hartutako ikuspegiak aztertu ditu, Munduko Hezkuntzaren Jarraipen Txostenaren webgunean aurkeztuak. Horrela, Sexualitatea irakasgaia herrialde gehienetan nahitaezkoa dela ikusi dute (herrialdeen % 68 eta % 76 lehen eta bigarren hezkuntzarako, hurrenez hurren). Euren ustez, horrek erakusten du irakaskuntza integralak gero eta eragin positibo handiagoa duela haurren eta gazteen sexualitatean, gorputzetan, generoan eta harremanetan, bai eta gizarte-gai zabalagoetan ere, hala nola giza eskubideetan, justizia sozialean eta genero-berdintasunean.
Txostenaren arabera, herrialdeak hainbat modutan ari dira txertatzen sexu-hezkuntza beren curriculumetan, askotariko gaiekin: sexu-ugalketa, sexu-transmisiozko gaixotasunen prebentzioa, sexu-adostasuna, generoa eta identitateak, harreman afektiboak eta maitasuna, indarkeriaren prebentzioa, eta abar. Hala ere, herrialdeen artean ez dago truke nahikorik ondo funtzionatzen duenaren eta horren kausen inguruan.
Zentzu horretan, 2018an argitaratutako orientabideek nabarmentzen zuten garrantzitsua zela sexualitateak gazteen bizitzan duen errealitateari eta inpaktuari heltzea, zenbait komunitatetan sentikorrak edo eztabaidatzeko zailak izan daitezkeen alderdiak barne, eta nabarmentzen zuten ebidentzia zientifikoa erabiltzeak eta edukia genero-berdintasunarekin eta giza eskubideen estandarrekin eta esparruekin lotzeak gai delikatuak jorratzen laguntzen duela.
UNESCOk gomendatzen du herrialdeek kontrolatzea noiz eta nola ezartzen den sexu-hezkuntza eta herrialdeek elkarrengandik ikastea, batez ere, konektibitateak eta arrisku digitalek elkarrekin lan egiteko beharrean uzten dituztelako herrialdeak, indartuta ateratzeko. Testuinguru horretan eta bizitza hobetzea helburu, ezinbestekoa dugu proposamenak, planak eta politikak inpaktu sozialeko ebidentzia zientifikoetan oinarritzea.
Gaur, eragin soziala duen ebidentzia zientifikora iristea errazagoa da hezitzaileentzat eta herritarrentzat, gure esku jarri diren plataformei esker. Sappho Platform partaidetza-plataforma, hain zuzen ere, herritar guztiek generoko ebidentzia zientifikoetan parte hartzeko eta genero-gaietan zer ebidentzia eta zer bulo dauden kontsultatu ahal izateko sortu zen. Bertan, ikastetxeetan sexu-heziketa plan eraginkorrak diseinatzeko kontuan hartu beharreko ebidentzien inguruko informazioa azaltzen da. Consent webgunean ere, Kaieran argitaratu genuen bezala, sexu-adostasunarekin lotutako ebidentziak eta baliabideak ezagutu daitezke.
Egilea: Isabel Mendizabal
