Eskola jazarpenak mundu osoko hiru ikasletik bati eragiten dio, eta ondorio negatiboak ditu, besteak beste: errendimendu akademiko txikia eta osasun mentaleko arazoak, hala nola depresioa, antsietatea eta autoestimu txikia. Arazo honen aurrean, inpaktu sozialeko ebidentzia zientifikoetan oinarritutako jarduerak aukeratzea ezinbestekoa da haurren eta nerabeen ongizatea bermatzeko. Horregatik, maila goreneko aldizkari zientifikoan -Humanities and Social Sciences Communications (Springer, Nature)- argitaratu berri den ikerketa baten emaitzei buruz hitz egingo dizuegu. Alvarez eta kideek idatzitako artikulu honetan solasaldi dialogikoek eskola-jazarpenaren prebentzioan duten potentziala azaltzen dute.
Ikerketa hau kasuaren azterketa sakon batean datza, ulertzeko solasaldi dialogikoek eskola-jazarpenaren prebentzioan eta, bereziki, HPBak dituzten ikasleen aurkako prebentzioan izan dezaketan eragina, egoera hori pairatzeko arrisku handiagoa baitute. Berrogeita hamaika pertsonak parte hartu zuten ikerketan, 10 eta 12 urte bitarteko 43 ikaslek, 2 irakaslek, eta eskolan boluntario gisa parte hartzen zuten 4 guraso barne. Solasaldi dialogikoetako saioetan, ikasgelako lau behaketa egin ziren (talde bakoitzean bi). Ikasleek aldez aurretik irakurri zituzten Kaierako testuak, hurrengoak izan ziren: “Eskola-kide izatearen, ongizate emozionalaren eta bakardade-sentimenduaren arteko harremana” eta “Lagun bat altxor bat da eta jazarpenari lagun diezaioke”.
Ikasleek oso ondo baloratu zituzten jarduera horiek, adibidez, ikasle batek, argi eta garbi adierazi zuen oso esanguratsua izan zela horrelako testuak irakurtzea, erasotzaileek nola jokatzen duten hobeto identifikatzen laguntzen baitiete, eta bere ikaskideetako batzuk ere modu desberdinean jokatzen hasi zirela sumatu zuela, solasaldian irakurri eta komentatu ondoren.
“Kaieraren testuak solasaldian komentatzen hasi ginenean, pertsona batzuk hobeto portatzen hasi ziren haiek irakurtzean. Uste dudalako, nire ustez, erasotzailearen portaera ikusi zutela eta ez zutela erasotzaile horiek bezalakoak izan nahi”. (Anbar, A taldea)
Emaitzek adierazten dute solasaldi dialogikoek eragin positiboa izan zutela ikasleengan hainbat dimentsiotan. Lehenik eta behin, ikaskuntza-ingurune seguru eta inklusibo bat sortzea sustatu zuten, non ikasleek eskola-indarkeriarekin lotutako gaiak argi eta garbi eztabaida zitzaten. Saio horietako elkarrizketek ezberdintasunak errespetatzen eta baloratzen ikasten lagundu zieten ikasleei, eskola-ingurune inklusiboagoa lortzen lagunduz. Bigarrenik, solasaldi dialogikoek indarkeriazko portaeren erakargarritasuna murriztea sustatu zuten, portaera positiboak gehiago balioestea sustatu zuten eta indarkeriarik gabeko lagunak lehenetsi zituzten.
Era berean, ikerketak azpimarratzen du solasaldi dialogikoek HPBak dituzten ikasleei parte hartzeko eta bere gelako ikaskideekin harremanak ezartzeko aukera eman dietela. Harreman horiek eskola-indarkeriaren aurkako babes-faktore gisa jardun zuten. Horrez gain, nabarmendu behar da solasaldi dialogikoek aukera eman zietela parte-hartzaileei beren eguneroko esperientziei eta harremanei buruz hausnartzeko eta, horri esker, ikasleek indarkeriarik gabeko lagunak aukeratu ahal izan zituzten, benetako lagunak eta ez zirenak bereizteko estrategiak garatuz.
Europako Batzordearen “Achieving student well-being for all: educational contexts free of violence”, txostenak jada elementu komun batzuk identifikatzen zituen arrakasta izan duten indarkeria prebenitzeko programetan: komunitate osoaren inplikazioa, prestakuntza zientifikoa eta kasuei erantzuteko batasuna eta biktimei arreta berezia eskainiz. Horiek guztiak solasaldi dialogikoen oinarria dira, eta gure eguneroko ekintzak zientziak esaten digun horretan oinarritzearen garrantzia nabarmentzen du.
Egilea: Garazi Álvarez
