Periódico Educación-etik itzulita
Gizarte-mugimenduetan sartzea funtsezkoa da ahots guztiak entzun eta justizia sozialaren aldeko borrokan aintzat hartuko direla bermatzeko. Funtsezkoa da adierazgarriak izatea, hainbat talderentzat garrantzitsuak diren ikuspegi eta kezka ugari txertatuz; bidezkoak izatea, historikoki baztertuak izan diren taldeei ahotsa emanez; eta isildutako komunitateak ahaldundu behar dituzte, berdintasunezko elkarrizketa eta hainbat talderen arteko elkartasuna sustatuz. Horrela, mugimendua bere osotasunean indartzen da, denboran zehar iraungo duten gizarte-inpaktua duten erronkak lortzeko.
Horrekin bat etorriz, feminismoak, mugimendu kritiko eta esanguratsua den aldetik, lehentasuna eman behar dio inklusioari, baina… egiten ari al da? Zergatik ez dira sentitzen nire gertuko emakume batzuk eta ezagutzen ez ditudan beste batzuk mugimendu feministarekin identifikatuta? Erantzuna da ikuspegi feminista nagusiek, zoriontasun-ideal esklusiboegia eta zehatzegia duten tradizio feminista zurietan errotuta daudenek, sarritan ez dituztela kontuan hartzen beste emakume zuri batzuen eta gutxiengoen kulturen ikuspegiak, eta horrek emakume asko beren diskurtsotik deskonektatuta uzten dituela. Emakume erromanien kasua adibide nabarmena da. Lidergo komunitarioan aktibismoa duten arren, sentitzen dute beren ahotsak ez direla behar bezala txertatzen diskurtso feminista menderatzailean, beren esperientziei muzin egiteko joera baitute, hierarkia sozialari aurre egiteko potentziala izan arren.
Duela gutxi Espainiako emakume erromani liderrekin egindako ikerketek feminismo inklusiboa eskatzen dute, bere balioak, mugimenduan dituen desberdintasun kulturalak eta askatasunak bere bizitzei buruz erabakitzeko duen garrantzia aitortuko dituena. Elkarrizketa horiek mugimendu feminista erromanikoa definitzen duten hiru elementuak identifikatzen dituzte:
- Gizonak zapaltzaile gisa ikusten dituzten eta aliatu gisa baztertzen dituzten jarrera feministek jarraitzen badute ere, ikuspegi mugatuegiak dira, feminismoaren aniztasuna islatzen ez dutenak. Korronte feminista erromanikoek, patriarkatua kritikatzen duten bitartean, gizarte-eraldaketan gizonekin lankidetzan aritzearen alde egiten dute, eta maskulinitate alternatibo berriekin (NAM) duten aliantza nabarmentzen dute. Maskulinitate horiek genero-indarkeriaren aurka daude eta ikuspegi hori beren komunitatearen hezkuntzan txertatzen dute.
- Feminismo erromanikoaren beste ezaugarri bereizgarri bat askatasuna defendatzea da, identitate kulturalaren funtsezko zati gisa. Emakume erromaniek adierazten dute mugimendu feminista nagusiek aurresuposatzen dutela emakumeek ez dutela modu autonomoan erabakirik hartzen. Alde horretatik, feminismo erromanikoak emakume erromaniarrei askatasuna ematen die beren gorputzei buruz eta kultura-nortasunaren funtsezko alderdiak nola bizi nahi dituzten erabakitzeko, hala nola ezkontza, birjintasuna, amatasuna eta familia. Emakume ijitoek jasan behar izan duten esterilizazio behartu ezaguna nortasun kulturalerako askatasunari muzin egin dioten politika eta praktika sozialen emaitza da.
- Azkenik, funtsezkoa da erromanien mugimendu feministan elkarrizketaren eta desberdintasunen berdintasunaren garrantzia nabarmentzea. Elementu horiek elkarrekiko ulermena, elkartasuna eta hainbat komunitate eta esperientziatako emakumeen arteko errespetua sustatzen dute. Elkarrizketak ikuspegi desberdinen arteko zubiak eraikitzea errazten du, eta desberdintasunen berdintasunak, berriz, feminismoaren barruko aniztasuna aitortzen eta baloratzen du, mugimendua bere osotasunean sendotuz.
Feminismo ijitoarekin eta gizarte-mugimendu inklusiboekin bat etorriz, bai eta emakumearen inguruko gure politika eta praktika sozialen eraginkortasuna hobetzeko ere, funtsezkoa da feminismoaren irudikapenek etnia, adin eta klase sozial desberdinetako emakumeen eta profesionalen arteko topaketa eta elkartasuna sustatzea, eta elkarrizketa inklusiboa sustatzea, mugimenduaren barruan identitateen aniztasuna eta askatasuna aitortuko dituena.
Argazkia: Freepik
Egilea: Carolina Grau
