(Periodico Educacion-etik itzulita)
Badirudi, lehen begiratuan, elkarlaneko ikaskuntza eta autonomia zerikusirik ez duten bi kontzeptu direla. Sentsazio hori ematen digu, askotan elkarlaneko ikaskuntza talde-lanarekin lotzen baita, eta autonomia bakarkako lanarekin. Kontzeptu horiek oker ulertzen dituzten irakasleek ikasleen autonomia hobetu nahi dute, ikasgeletan banakako lana areagotuz.
Hala ere, gure ustez, autonomia da ikasleak bere ezagutza modu aktiboan eraikitzeko, bere ikaskuntza-prozesuari buruzko erabakiak hartzeko eta ikasitakoa egoera berrietara transferitzeko duen gaitasuna, pertsona helduaren gida gero eta txikiagoarekin. Vigotskik esango liguke autonomia ez litzatekeela ikaskuntzaren abiapuntua izango, baizik eta elkarrekintza sozial on baten eta laguntza egoki baten emaitza. Hau da, ikaskuntza maila sozial batean emango litzateke lehenik, eta maila pertsonalean gero. Laburbilduz, elkarlaneko ikaskuntza da autonomia maila handiagoak lortzeko modurik onena.
Gainera, lankidetzan ikasteko modu aurreratuenak aztertzen baditugu (hala nola talde interaktiboak eta solasaldi dialogikoak), ikusiko dugu antolakuntza-modu horiek banakako laneko osagaiak izan ditzaketela eta badituztela. Talde interaktiboetan posible da ariketa bat banaka konpontzen hastea eta, ondoren, taldearekin partekatzea. Bertan, nork bere emaitzak azaldu eta besteekin kontrastatu ahal izango ditu, horien inguruko eztabaida hasteko. Era berean, literatura-solasaldi dialogikoetan, ikasleei eskatzen zaie testu bat banaka irakurtzeko (beharrezkoa bada, lagunduta) eta, ondoren, testuari buruzko elkarrizketetan parte hartzeko. Ikus dezakegunez, elkarlaneko ikaskuntzak banakako lanerako elementuak ere izan ditzake.
Bestalde, talde interaktiboek autonomia integratua dute beren baitan, boluntarioei azaltzen baitzaie taldearen interakzioak dinamizatzea dela beren eginkizuna, ikasleek beren erabakiak har ditzaten. Taldeko autonomia bat da, protagonismoa eta erabakitzeko askatasuna ematen diena, baina taldearen baldintzapean, indibidualismoak gainditzen dituena eta gaitasun pertsonala, soziala eta ikasten ikasteko gaitasuna, herritartasunerako gaitasuna eta gaitasun ekintzailea azkartzen dituena. Gaitasun horiek nekez lortuko genituzke lan indibidual batean oinarrituta.
Horregatik, lankidetza-ereduak lehenesten dituzten eskolak ez dira, inola ere, ikasleen autonomia konprometitzen ari, baizik eta autonomia hori sustatzen.
Argazkia: IAk Geminirekin sortua
Egilea: Gontzal Uriarte
